Nezleye Ne İyi Gelir?
Doğal bitki çayları nezleye ne iyi gelir!
Havalar git gide soğuyor. Kış mevsiminde en çok görülen hastalıkların başında nezle, grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklar gelir. Nezle olduğumuzda; “Yine şifayı kaptık.” deriz. Hal böyleyken akla gelen ilk sorular; “Nezleye ne iyi gelir? Nezle nasıl geçer?” olur. Bu soruların cevabını vermeden önce, hastalığımızı yakından tanıyalım. Kimdir, neyin nesidir bu nezle? İlk olarak, nezle nasıl bulaşabilir, nezle belirtileri, komplikasyonları (yan etkileri) ve doktora ne zaman başvurmalı konuları hakkında bilmeniz gereken temel bilgilere yer vereceğim. Ardından, nezle olmamak için alınacak önlemler ile ilgili detaylara değineceğim. Son olarak da evde kolayca yapabileceğiniz nezle için bitki çayları tariflerinden bahsedeceğim.
Nezleye ne iyi gelir? Nezle nasıl geçer?
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre her yıl, çocukların yaklaşık %30’u, yetişkinlerin ise %10’u nezleye yakalanmaktadır. Nezle (soğuk algınlığı), solunum yoluyla havadaki virüslerin burun ve soluk borusuna yerleşmesiyle ortaya çıkan boğaz ağrısı, burun akması, burun tıkanıklığı, hapşırma, halsizlik ve nadiren hafif ateş yükselmesi durumudur. Vücudumuz, burun mukozasına ve soluk borusuna yerleşen virüsü atmak için bağışıklık sistemini devreye sokar. Ateşin, boğaz ağrısı, burun akması ve hapşırmanın nedeni virüsleri vücuttan atmaktır. Virüs gittiği anda da bu reaksiyonlar sona erer. Nezleye sebep olan 200’den fazla virüs türü bulunmakta. Fakat bunlar içerisinde en bulaşıcı olan, rhinovirüs. Yılın her mevsimi görülebilen nezle, daha çok kışın görülmektedir. Özellikle, ılıman iklimin etkili olduğu yerlerde nezle durumu daha sık yaşanır.
Virüsle bulaşan normal nezleye ek olarak, alerjik sebeplerden dolayı da bu hastalık oluşabilir. Alerjik nezle, alerjiye neden olan bazı maddelerin solunum yoluyla burun mukozasına gelmesi sonucu görülen bir hastalıktır. Halk arasında “yaz nezlesi, saman nezlesi” olarak da bilinir. Alerjik nezlenin semptomları (belirtileri); hapşırma, burun akıntısı, burun ve gözde kaşıntı şeklindedir. Alerjiye bağlı olarak oluşan nezlenin şiddeti ise, bağışıklığa göre kişiden kişiye değişebilir.
İçindekiler
Aşağıda bulunan başlıklara tıklayarak, yazı içerisindeki konulara kolayca ulaşabilirsiniz.
- Nezle Nasıl Bulaşabilir
- Nezle Belirtileri
- Nezlenin Yan Etkileri
- Doktora Ne Zaman Başvurmalı
- Nezle Olmamak için Alınacak Önlemler
- Nezleye Ne İyi Gelir
- Nezle için Bitki Çayları
Nezle Nasıl Bulaşabilir?
Nezle;
- Ağız, göz ve burun yoluyla,
- Nezle olan kişiyle tokalaşma, öpüşme durumunda,
- Nezle olan kişiyle aynı tabaktan yemek yediğiniz ya da aynı bardaktan su içtiğiniz takdirde,
- Hastalığa yakalanmış kişiyle aynı eşyaları (Cep telefonu, havlu, vb.) kullanırsanız,
bulaşma ihtimali yüksektir. Ayrıca yaş, yetersiz beslenme, kötü alışkanlıklar, stres ve uyku eksikliği gibi sebepler de nezleye ve gribe yakalanma ihtimalini yükselten faktörlerdir.
Yaş Faktörü
6 yaş ve altı çocukların hastalığa yakalanma oranı yüksektir. Çünkü bağışıklıkları yeterince güçlü değildir. Çocuğunuzun çok sık nezleye yakalanmasını istemiyorsanız, ellerini düzenli yıkamalarını, ev araç-gereçlerini ortak kullanmamalarını ve ağzını mendille ya da koluyla kapatarak hapşırmaları ve öksürmeleri gerektiğini öğretmelisiniz.
Yetersiz ve Yanlış Beslenme
Yetersiz beslenen kişilerin çoğu hastalıklara yakalanma ihtimali, doğru beslenen kişiler göre çok çok yüksektir. Örneğin şeker, vücudun bağışıklık sistemini belli bir süre devre dışı bırakan bir yiyecektir. Şeker yiyen kişi, hastalıklara açık kapı bırakır. Buna nezle ve grip de dahil. Ayrıca vücut için gerekli vitamin, protein ve mineraller alınmadığı takdirde, yine nezle olma ihtimali yüksek olacaktır.
Kötü Alışkanlıklar
Sigara, bağışıklık sistemini bozan kötü bir alışkanlık. Sigara içen kişiler, kendi sağlığına zarar verdiği gibi, aynı ortamda bulunan kişilere de zarar vermektedir. Özellikle sigara içen ebeveynlerin çocukları, bronşit, zatürre, astım ve soğuk algınlığı gibi hastalıklara yakalanabilir. Tavsiyem, sigarayı en kısa zamanda bırakmanız. Bunun için bir doktora başvurabilir, sigarayı bırakma programlarına katılabilirsiniz.
Stres
Bildiğiniz gibi her şeyin başı stres. Peki, çağımızın hastalığı stres, nezleyi nasıl tetikler? Bu durumu etki-tepki ilkesiyle açıklayayım. Vücut, stres altındayken gereğinden fazla çalışmaya başlar ve stres hormonu olarak bilinen “kortizol hormonu salgılamaya başlar. Bu hormon, enerji için glikoz üretir. Glikoz da bağışıklığı zayıflatır. Sonuç; zayıf bağışıklık sistemi ve oluşabilecek soğuk algınlığı.
Stres; kalp rahatsızlıklarına, mide bulantısına, bağırsak problemlerine, psikolojik sorunlara ve aşırı kilo almaya neden olabilir. Bu yüzden en iyisi stresten uzak durmak. Bunun için egzersiz yapabilir, sevdiklerinizle vakit geçirebilir, nefes egzersizleri yapabilir, evcil hayvan bakabilir, meditasyon, yoga yapabilir ve sevgiliniz yoksa bir sevgili yapabilirsiniz. 😉
Uyku Eksikliği
Uyku eksikliği, diğer hastalıklar davetiye çıkardığı gibi nezleye de sebep olabilir. Düzenli ve yeterli uyku, vücut direncini arttırır. Bağışıklığınızı güçlü tutmak için yetişkinlerin günde 7-8, çocukların ise 9-10 saat uyumaları uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir.
Nezle Belirtileri
Aşağıdaki belirtilerden bazılarına ya da hepsine sahipseniz, nezle olma ihtimaliniz yüksek demektir.
- Burun akıntısı ve tıkanıklık
- Hapşırma
- Gözlerde kızarma ve yaşarma
- Hafif öksürük
- Hafif baş ve vücut ağrıları
- Üst solunum yollarında yanma hissi
- Boğaz ağrısı ve boğazda kuruluk
- Seste boğukluk
- Orta derecede ateş (Yetişkinlerde nadir görülür.)
- Halsizlik ve yorgunluk
Nezleye yakalanmadan önce ve yakalandıktan sonra yapmamız gerekenler aslında çok basit. Düzenli bir hayat, egzersizler, dengeli ve sağlıklı beslenme, stresten ve kötü alışkanlıklardan uzak durma, temizliğe önem verme gibi bir çok olumlu faktör, hastalıkları önlemede etkilidir. Şimdi bu başlıklara daha detaylı bakalım.
Nezlenin Yan Etkileri
Bazı hastalarda, nezleye bağlı olarak bazı komplikasyonlar gelişebilir. Bunlar; orta kulak iltihabı, sinüzit, hırıltı, zatürre, bronşit, farenjit, titreme, üşüme, aşırı halsizlik, boğaz ağrısı ve krup hastalığı.
Krup, üst solunum yollarındaki viral enfeksiyonun çocuklarda hızlı bir şekilde gelişip boğaz ve çevresindeki dokulara yerleşerek nefes borusunun giriş kısımının şişmesi sonucu oluşan nefes darlığı ve kaba öksürük halidir. 6 ay ve 3 yaş arasındaki çocuklarda daha çok görülür. Krup hastalığı, hava yolunu tıkadığı için çocuğun nefes alıp verme hızında bir artış gözlemlenebilir.
Doktora Ne Zaman Başvurmalı?
Yetişkinler; 39.5 ve daha yüksek derece ateşlendiğinde, koyu balgamlı öksürük ve üşüme durumunda, aşırı sinüs ağrılarında ve lenf bezlerinde bariz şişkinlik hallerinde doktora görünmelerinde fayda var.
2 yaşına kadar olan bebekler 39 ve üstü derece; 2 yaş ve üstü çocuklar, 39.5 derece ve daha yüksek derece ateşlendiğinde doktora başvurmalısınız. Ayrıca kusma, karın ağrısı, nefes almada güçlük yaşama, aşırı uyku hali, kulak ağrısı, yeterince sıvı tüketememe ve uzun süren yüksek ateş durumlarında, vakit kaybetmeden çocuğunuzu doktora götürmelisiniz.
Sık Sık Nezle Olmamak için Alınacak Önlemler
Bu tedbirlerle, 1 haftalık soğuk algınlığı çilesinden kurtarabiliriz; en azından sık sık yakalanmayız. Doktorların konuyla ilgili ilk üzerinde durdukları başlık; “Nezleden Korunmanın Yolları”. Hocalarımıza aynen katılıyorum.
Nezle olanlardan uzak durun.
Yukarıda bahsettiğim belirtileri yakınınızda duran birinde görürsen, topuk yapın, uzaklaşın. Zira nezle, bulaşıcı bir hastalıktır!
El temizliğine dikkat edin.
Herkesin kapı kulpları gibi dokunduğu yerlere dokunuyoruz. Buralardan elimize mikrop bulaşabilir. Elinizi yıkayana dek kesinlikle yüzünüze, gözünüze dokunmayın.
Vücut direncini arttırın.
Nezle olmamak için dengeli ve yeterli beslenin. Her gün meyve ve sebze yemeye özen gösterin. A ve C vitamini, gerekli mineraller ve proteinleri alarak vücudun savunmasını güçlendirin. Yoksa nezleden golü yersiniz. Portakal, mandalina, greyfurt, limon, elma, kivi gibi meyveler; sarımsak, soğan, havuç, brokoli, maydanoz, kabak, lahana, yeşil ve kırmızı biber tüketmeniz gereken sebzelerin başında gelir. Düzenli spor ve egzersizler yaparak vücudunuzu güçlendirin.
Bol bol sıvı tüketin.
Vücuttaki zararlı maddelerin atılması ve vücudun fonksiyonlarının düzgün çalışması için yeterli sıvıyı almak gerekiyor. Su, bunların en başında yer alır.
Peki içeceğimiz yeterli su miktarı ne kadar?
Yetişkinler için günde 8-12 bardak su yeterli olacaktır. Vücut ağırlığına göre içeceğimiz su oranı değişebilir. O gün aşırı efor sarf etmediysen veya aşırı terlemediysen şu işlemi yapın: Diyelim, kilonuz X 32 gram. Kilonu 32 rakamıyla çarpın. Mesela, 80 kilodaki Mahmut’u düşünelim. 80’i 32 ile çarptık; sonuç 2.560. Yani Mahmut günde 2,5 litre su içse yetecek. 😉
Ayrıca bitki çayları, meyve suyu, tavuk ve kırmızı et suyuyla yapılan çorbalar da sıvı alımına yardımcı olacak, hem de gerekli vitamin ve proteini sağlayacaklardır.
Yeterince su içtiğini nasıl anlarsın?
Yeterince su içtiğinizi idrarın renginden anlayabilirsiniz. İdrar rengi açık ve şeffaf ise yeterince su içiyorsunuz demektir. Koyu sarı renkli ise, su tüketimini arttırmalısınız.
Not: Alkol ve asitli içeceklerle sıvı takviyesinden kesinlikle uzak durun.
Uyku düzenine dikkat edin.
Vücudun ihtiyaç duyduğu dinlenmeyi ve yeterli uykuyu ondan mahrum bırakmayın. Direncini azaltmayın. Siz ona iyi bakarsanız, o da size iyi bakacaktır.
Soğuk havalarda kendinize dikkat edin.
Ani hava değişimleri, hastalığa en çok yakalandığımız zamanlardan biridir. Nezle olmamak için soğuk havalarda giyinmenize çok iyi dikkat etmelisin. Ağız ve buruna sarılan atkı sıcak hava solunumu sağlamada etkili bir yöntemdir.
Her ne kadar bu tedbirleri alsak da, senede en az bir kere nezle olmaktan kaçamayız. Zaten bağışıklık sisteminin güçlü olması için vücudun arada bir mikroplarla savaşması, deyim yerindeyse, tatbikat yapması şart. Çocuklarda daha sık görünmesinin nedeni bağışıklıklarının güçlenme çabasıdır. Savaştıkça da çocukların dirençleri artıyor. Bu da bizim tek tesellimiz olsun. 😉 Başlıkta da belirttiğim gibi nezleye sık yakalanmamak için tedbirlere dikkat edelim.
Bunları yaparsan, nezleye ne iyi gelir!
Nezleye yakalanmışsanız eğer, Allah şifa versin, genellikle 1 hafta-10 gün içinde geçer. Tabi, bir de nasıl geçtiği önemli. Bir yataktan kalkamayacak şekilde bir elinde kumanda, yarı baygın, salya sümük geçirmek var; bir de daha dinç ve olumsuz etkilerini daha az yaşamak var. Aşağıdaki maddelere kulak verirsen 4-5 günde iyileşmek mümkün.
-
Bol su, sana iyi gelecek!
Virüsler, burun akıntısıyla ve terlemeyle vücuttan atıldığı için, vücut bu durumda daha çok suya ihtiyaç duyar. Suyu sade ya da istersen içine limon sıkarak da içebilirsin.
-
Evinizde dinlenin.
İlk 2-3 günlük istirahat çok önemli. Kendinize ilk günler daha çok iyi bakın. Başkalarına bulaştırmamak için de hassas davranmalı, adımımızı dışarı pek atmamalıyız. Bu süre içerisinde çocuğunuzu dayanamayıp öpme teşebbüsünde de bulunmayın. 🙁 Hemen şifayı kapar yavrucaklar.
-
Sebze ve meyve yemeye özen gösterin.
A ve C vitamini yönünden zengin olan meyve ve sebzelerden bol bol yiyin. Bunlar; portakal, mandalina, greyfurt, limon, kivi, elma, çilek, sarımsak, kırmızı biber, pırasa, soğan, havuç, salata, brokoli, patates, karnabahar ve lahana.
Söylemeden edemeyeceğim: Komşunu ilkokula giden bir kızı var. Ne zaman görsem, elinde kuru soğan, ısırıp ısırıp yiyor. Hiç nezle ya da grip olduğunu görmedim cimcimenin.
-
Yoğurttaki dost bakterilere değer verin!
Yoğurt, yüksek miktarda kalsiyum, fosfor, iyod ve D vitamini içerdiği için sağlam vücuda ve güçlü kemiklere sahip olmanı sağlar. İçindeki faydalı bakteriler, nezleye sebep olan virüslerle savaşarak bağışıklık sistemini güçlenmesinde büyük katkı sağlar. Ayrıca tereyağ ve yumurta da yenilmesi gereken gıdalar. Bu besinleri sadece hastayken değil, her zaman tüketmekte fayda var.
-
Ellerinizi sık sık yıkayın.
Nezleye neden olan mikropların başkalarına bulaşmaması için ellerinizi sık sık yıkayın. Kullandığın mendili bir daha kullanmayın. Buradan da başkasına nezle geçebilir.
-
Stresle arkadaş olmayın.
Stresin çoğu hastalıkları tetiklediğini, bağışıklık sistemini altüst ettiğini hepimiz biliyoruz. Nezle olduğunuzda durumu kabullenmeli ve bir an önce iyileşmeye odaklanmalısın. Stresli ortamlardan uzak durmakta fayda var.
-
Tuzlu su burun açar.
Evde kolayca tuzlu su hazırlayabilir ve burun tıkanıklığını ortadan kaldırabilirsin. 1 çay bardağı ılık suya yarım çay kaşığı tuz ekleyin ve karıştırın. Burun damlalığı ile burna damlatın. Eczanelerde satılan hazır tuzlu su spreyleri de bu işi görecektir.
-
Tavuk ve kemik suyu ile sağlıklı çorbalar yapın.
Tavuk suyu çorbası, burun salgısını arttırmakta, mikropların vücuttan daha rahat atılımını sağlamaktadır. Kemik suyu ise, bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlayan trombosit, lökasit gibi hücrelerin çoğalmasına yardımcı olur. Soğuk algınlığından çabuk kurtulup kendini zinde hissetmek için mutlaka bu nimetlerden yararlanın. İlave olarak kızılcık çorbasını da öneririm. Kendi kızımda çok faydasını gördüm.
-
Dinlendiğiniz odayı havalandırın ve nemlendirin.
Havada asılı kalan mikropları camları açarak odada dışarı atılmasını sağlayın.
Odadaki hava nasıl nemlendirilir?
- Kaloriferli evde oturuyorsan kaloriferin üstüne ıslak bir bez, havlu ya da su dolu bir kap koyarak odanızı nemlendirin.
- Bir kaseye sıcak su koyarak baharını soluyabilirsin.
- Sıcak buhar makinesiyle odadaki nem dengesini sağlayabilirsin.
- Sobalı evlerde sobanın üstüne çaydanlıkla su koyun.
-
Sigara içmeyin.
Nezleye sebep olan bakterilerle savaşan, solunum yollarını açan dost bakterileri, sigara dumanına maruz bırakmayın. Sigara içmeyin, sigara içilen ortamdan uzak durun.
-
Güzel bir duş, size iyi gelecek.
Hafif sıcak suyla alacağın duş, sizi rahatlatacak, buharını soluyarak daha rahat nefes almanı sağlayacaktır.
-
Burun akıntısını kesinlikle yutmayın.
Virüsleri, burun akıntısı yoluyla sümkürerek dışarı atılır. Yutarak ters iş yapmayın.
-
Nezle için bitki çayları için.
Birkaç adımla hazırlayacağın şifalı bitki çayları, doğal ve basit çözümdür.
Nezleye ne iyi gelir? Ihlamur, zencefil, nane-limon, okaliptüs, ısırgan otu, ada çayı, zerdeçal, tarçın, yeşil çay, ebegümeci, kuşburnu, karanfil, portakal ile elma kabuğu ve bal; Allah’ın armağanı bu doğal gıdalarla birçok şifalı bitki çayları hazırlayabilirsin.
Peki ya 10 günde atlatamazsak, ne yapacağız?
Hemen hastanenin yolunu tutmalıyız. Çünkü 10 günü geçen soğuk algınlığı, bronşit, zatürre ve boğaz iltihabına dönüşebilmektedir. Aman dikkat!
Nezleye çok iyi gelecek tariflerden bazıları:
Nezle için bitki çayları
Ihlamur, nezleye, gribe ve öksürüğe iyi gelir. Terlemeyi arttırarak toksinlerin dışarı atılmasını sağlar. Ateş düşürücüdür.
Ihlamur Çayı Tarifi
2 su bardağı kaynamış suya iki tutam ıhlamur ve 2 dilim limon atın. 4-5 dakika demlendikten sonra içebilirsin.
Zencefil de ıhlamur gibi terletici etkisi vardır. Balgam söktürür. Bağışıklık sistemini güçlendirir ve bedensel gücü arttırır.
Zencefil Çayı Tarifi
2 su bardağı suyu kaynatın. Ocağın altını kapatın ve içine 2 dilim zencefil atın. Fazla zencefil atarsan tadı acılaşabilir. 10 dakika demlemek yeterli olacak. İçine limon da katabilirsin.
Nane Limon
Öksürüğü azaltarak boğazın tahriş olmasını engeller ve yumuşamasını sağlar.
Nane Limon Tarifi
Cezveye 2 tatlı kaşığı kuru nane ekleyin. 1 adet limonu dilimleyip kabuklarıyla içine ilave edin. Cezveye su ekleyin ve orta ateşte kaynamasını bekleyin.Kaynamaya başlayınca 3 dakika daha kısık ateşte bekletin.
Kuşburnu Çayı
Kuşburnu, yüksek miktarda C vitamini içeren ve bağışıklık sistemini güçlendiren doğal bir antioksidandır.
2 bardağı suyu yarım çay bardağı kuşburnu ve 1 çubuk tarçın koyun ve kısık ateşte 40 dakika demleyin ve dinlendirin. Oda sıcaklığına geldiğinde 2 saat buzdolabında soğutun. Sonradan biraz şeker katarak tatlandırabilirsiniz.
Okaliptüs Çayı
Okaliptüs, öksürüğe ve boğaz ağrısına iyi gelmekte, ağız kokusunu önlemektedir.
2 su bardağı suyu kaynatın ve ocağın altını kapatın. İçine 5 okaliptüs yaprağı koyun ve 4-5 dakika kadar demleyin.
Ballı Limon Tarifi
2 su bardağı sıcak suyun içine 2 tatlı kaşığı bal ile 1 limon suyu ekleyin. Karıştırın. Ilıyınca afiyetle içebilirsin.
Sonuç olarak, her ne kadar önlem alsak da senede birkaç kez nezle olmaktan kaçamayız. Bağışıklığın güçlenmesi için de zaten bu şart. Amaç, hastalık sayısını en aza indirmek, nezle olmamak için de en başından önlem almak. Yazıda bahsettiğim nezle belirtilerine dikkat ederek gerekli tedbirleri alabilir ve soğuk algınlığını en kısa sürede ve daha dinç atlatabilirsiniz. Şayet, hastalığı ağır geçirir ve yazıda verdiğim yan etkilerine maruz kalırsanız, Allah korusun, bir an evvel tedavi için doktorun kapısını çalmakta fayda var. Umarım arama motorunda cevabını aradığınız “Nezleye ne iyi gelir? Nezle nasıl geçer?” sorusuna yanıt verebilmişizdir. Nezle için bitki çayları tariflerimle bağışıklığınızı doğal yollarla güçlendirebilirsiniz.
Herkese sağlıklı günler diliyorum. Şifa parmaklarında. 😉
[os-widget path=”/yemekta/yaz%C4%B1-de%C4%9Ferlendirme” of=”yemekta” comments=”false”]
Faydalı bilgiler için teşekkür ederim canım.
Barış Manço’nun dediği gibi Nane limon kabuğu bir güzel kaynasın hatmi çiçeği biraz çörek otu katasın aman biraz tarçın bir tutam zencefil…
Nur içinde yatsın.